жаяу

жаяу
I
зат. шахм. Шатыраш ойынының бір тасы; пешка. Бір ж а я у д ы жүремін Ойын болар порым жоқ. Бұл шатырашта білемін, Мерзімдерге орын жоқ (Шәкәрім, Шығ., 400). Ал екінші есепте қара жағында екі ж а я у аз екенін көруге болады (Ана тілі, 31. 01. 2013, 12).
II
Жаяу әңгіме. Бос әңгіме, қысыр әңгіме. Бірін сүйеп, біріне сүйенген көзі жасты келіншектер жөн сұрасып, бір кезде ж а я у ә ң г і м е г е көштік (Б. Нұржекеев, Күй толғау, 45). Жа я у к ө к п а р . Ж а я у а д а м д а р қатысатын көкпар ойыны. Он адамдай жерде жатқан көкпарды қай озғандары алып қашып, көмбеге бұрын жеткені озады. «Ж а я у к ө к п а р» ойынына мықтылардың мықтысы ғана қатысады (Б. Төтенаев, Қаз. ұлт. ойын., 77). Жаяу почта. Ауызекі сөз, ауызша тараған хабар. Қазіргі келіп жеткені мұндағы ж а я у п о ч т а таратқан әлгіндей шолақ хабар (Б. Соқпақбаев, Таңд., 27). Жаяу тартыс қ. бұқа-тартыс. «Ж а я у т а р т ы с» ойынына қатысушы екі жігіт ортаға шығады да, тұйықталған арқанды мойындарына салып, еңбектеп тартысады (Б. Төтенаев, Қаз. ұлт. ойын., 77).

Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты. . 2014.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Смотреть что такое "жаяу" в других словарях:

  • жаяуға салмау — жаяу қалдырмау (С. Аман., ВДИКЯ) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • жаяу әскер — (Пехота) жалпы әскери ұрыста қарсыласты жоюға, өз аумағын қорғауға және қарсыластың аумағын басып алуға арналған құрлық әскерлерінің ежелден бергі саласы. Ж.ә. жылдың барлық маусымы мен тәуліктің барлық уақытында, әр түрлі ауа райы мен жер бедері …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаяу әскер бөлімшелері — (Пехотные подразделения) жаяу әскерлер, жаяу әскер батальондары, роталар, взводтар мен бөлімшелер сияқты негізгі әскер бөлімшелері. Ж.ә.б. жаяу әскер, механикаландырылған, әуе десанты дивизияларының негізін құрайды, сондай ақ кейбір елдер… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаяу әскерге қарсы бөгеттер — (Противопехотные заграждения) жаяу әскерлерге қарсы қойылатын немесе құрылатын жасанды бөгеттер. Қарсыластың жаяу әскерлерінің жедел қимылын қиындату немесе оны шығынға ұшырату мақсатымен жасалады. Жаяу әскерлерге қарсы қолданылатын бөгеттерге… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаяу әскерге қарсы инженерлік мина — (Противопехотная инженерная мина) қарсыластың адам күшін жою әрекетіне қарай қопармалы, жарықшақты және оқ түрінде болып бөлінеді. Жаяу әскерге қарсы миналанған алаң құруда қолданылады …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаяу-жалпыл — (Сем.: Көкп., Ақс.) жаяу жалпы. Орыс жұмысшылары сонау Оралдан Қарағандыға ж а я у ж а л п ы л зорға жеткен еді (Сем., Көкп.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • жаяу әскерге қарсы граната — (Противопехотная граната) негізінен, қарсыластың адам күшін жарықшақтар арқылы жоюға арналған граната. Ж.ә.қ.г. қатарына қол гранаталары, сонымен қатар жарықшақты, жарықшақты қопарғыш және жарықшақты кумулятивті гранататқыш, ату құралдары жатады …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаяу әскерге қарсы миналар — (Противопехотные мины) қарсыластың адам күшін жою мақсатымен жергілікті жерді миналауға арналған миналар. Зақымдау дәрежесіне қарай миналар фугасты және жарықшақты болып бөлінеді. Біріншісі әрекет ету принципіне қарай сығылмалы болса, екіншісі… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаяу әскердің ұрыс машинасы — (Боевая машина пехоты (БМП)) мотоатқыштар әскерлерінің (мотожаяу әскерлердің) жеке құрамын алып жүруге және ұрыс жүргізуге арналған сауытты машина. Ол маневрлілікті, атыс қуатын және жеке құрамның қорғаныс қабілетін күшейтеді. 1960 жылдары пайда… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаяу жарыс — Ертеден белгілі спорт ойыны …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»